DOSYA

Dewleta Tirk  a dagirker di siyasetên xwe yên li dijî Bakur û Rojhilatê Sûriyê de hemû rêbazaên dijminane dimeşîne. Gihaşt asta ku bi milyonana welatiyên sûrî ji bo pêkanîna berjewendiyên xwe tî bike.

Digel nerazîbûna gel a ji zêdebûna krîza aborî û acizbûna hikumeta Şamê ji dabînkirina pêdiviyên welatiyan, Parlamentoya Sûriyê projeya qanûna budceya 2021’an pejirand.

Di sala 2020`an de jî êrişên artêşa Tirk û çeteyên wê yên li dijî herêmên Bakur û Rojhilatê Sûriyê nesekinîn, li hemberî vê yekê li hundir û derveyî welat gavên dîplomatîk hatin avêtin û ji bo herêmê gelek xebatên xizmetguzarî pêk hatin.

Ji destpêka sala 2020`an ve di navbera hikumeta Şamê û dewleta Tirk a dagirker de şer çêbûn, di heman demê de Rûsyayê bi rêya bazaran siyasetên xwe yên li ser hesabê gelê Sûriyê dewam kirin. Li aliyekî din jî aloziya aborî ya li Sûriyê bi ferzkirina cezayên "Qanûna Qeyser" gurtir bû.

Di têkiliyên rûsî-îranî yên li ser qada Sûriyê de nixumandinek heye. Li gel wê jî nîqaş li ser rikeberî û agahiyên der barê erka Rûsyayê ya bidawîkirina serweriya Îranê de hene. Bi wê re pirsên girîng ên girêdayî bandora wê li ser aloziya Sûriyê û pêşeroja têkiliyên her du welatan derdikevin holê.

Kesên ku ji “Pêşmergeyên Roj” veqetîne bang li endamên wê komê kirin ku vegerin Rojava, tev li Hêzên Sûriya Demokratîk bibin û bi pey berjewendiyên partiyan nekevin ku perspektîf û fermanên dewleta Tirk a dagirker pêk tînin.

Endamên berê yên di nav Pêşmergeyên Roj de rastiya wê komê wiha vedibêjin “Di êrişên DAIŞ’ê yên li ser Şengalê de biryara derketina pêşmergeyan serbazên PDK’ê da. Bi êrîşa li ser Xanesor’ê ya 2017’dan de jî xwestin Şengalê ji destê YBŞ’ê bigirin û rizgarkirinê bixin serkeftina xwe. Em bi her awayî hatin xapandin.”

Endamên berê yên di nav Peşmergeyên Roj de rastiya wê komê wiha vedibêjin “Di bin navê Koalîsyonê de dewleta Tirk wan perwerde dikir, leşkerên Tirk agahiyên îstixbaratî ji wan werdigirtin, ên ku dixwazin vegerin ser sînor, navên wan tên belav kirin, endaman ji kampên penaberan kom dikirin…”

Kesên ji “Pêşmergeyên Roj” veqetîne, detsnîşan dikin ku dema ew tev li wê komê bûne, hatin xapandin û gotin ku ew ji aliyê îstixbarata dewleta Tirk ve hatine perwerdekirin ku wan ferman didan û efserên PDK`ê pêk dianîn. Her wiha bang li endamên “Pêşmergeyên Roj” kirin ku dev ji wê komê berdin û vegerin Rojava.

Gelek belge derketin holê ku têkiliyên dezgeha "Parastin" ya ku berjewendiyên mala Barzanî û zilamên wê, xwediyên erkê bilind û MÎT'ê diparêzin, her wiha hevkariya di navbera îstîxbaratên "MÎT, Parastin, MOSSAD û SAVAK" de eşkere dikin. Avakirina "Pêşmergeyên Roj" di çarçoveya civînên "Parastin û MÎT'' de hate pêk hat.

Piştî salek ji dagirkirina bajarên Girê Spî û Serêkaniyê, koçberkirina şêniyên resen û bicihkirina kesên biyanî li malên wan dewleta Tirk a dagirker û çeteyên wê, êrişên xwe li ser navçeya Eyn Îsayê girantir kirin.

Armanca dezgeha "Parastin" ne parastina berjewendiyên nîştimanî yên Kurdan e. Piraniya komên şoreşger ên li Rojhilat û parçeyên din ên Kurdistanê bi rêya vê dezgehê hatin tasfiyekirin.